Blog (Nathan)

Laatste wijziging: mrt 8, 2023 @ 19:33

Nathan Blog (Amsterdam 4-8-1904)

Nathan Blog dook in 1943 in Zaandam onder bij het communistische echtpaar Schermer. De Amsterdammer zou, in tegenstelling tot zijn echtgenote en de meeste andere familieleden, de bevrijding meemaken.

Pension Blog
Nathan trouwde op 26-10-1927 in Amsterdam met de verpleegster Rosa Heilbron (Amsterdam, 30-3-1906). Ze kregen twee kinderen, Mathilda (Amsterdam, 21-3-1928 – Almere, 23-6-1994) en Elly.
Na eerder als kelner te hebben gewerkt, begon Nathan Blog met zijn echtgenote een pension. Dat bevond zich op de Plantage Middenlaan 40, recht tegenover Artis. Nathans vader Marcus (Parijs, 12-8-1869 – Sobibór, 26-3-1943) woonde na het overlijden van zijn echtgenote in 1931 bij hen in. Ook Nathans zus Jeannette (Amsterdam, 26-12-1913 – Sobibór, 9-4-1943) leefde eind december 1942 enkele weken in Pension Blog.

Beverwijk
Op 21-1-1943 verhuisde het gezin Blog noodgedwongen naar de Noorder Amstellaan 7 II, op 5-5-1943 gevolgd door de Tugelaweg 31 hs. Ze hadden de aantekening ‘Gesperrt’ op hun Joodse Raadkaart. Het was Nathan Blog namelijk gelukt om bij de Joodse Raad aan de slag te gaan als schoenmaker – het beroep dat zijn vader ook had. Op het adres Wittenburgergracht 53 hs repareerde hij schoenen. Kort na hun verhuizing naar de Tugelaweg doken zijn vrouw en hij in Beverwijk onder bij de familie Kemp (Strick van Linschotenstraat 39). Het liep mis toen Rosa Blog haar daar eveneens verblijvende broer Mozes waarschuwde om zich in verband met een razzia te verbergen. In een kast was onder de vloer een schuilplaats gemaakt. Mozes wist op tijd ondergronds te gaan, maar zijn zus was te laat. Ze werd opgepakt, gedeporteerd en in Auschwitz vergast.

Zaandam
Nathan Blog ontkwam wel aan zijn belagers. In een brief1 aan de Stichting 1940-’45 schreef de Zaandamse communistische verzetsstrijder Dirk Schermer (Uitgeest, 17-11-1909) dat Blog in 1943 met Schermers oudste zus en haar gezin vanuit Beverwijk naar Zaandam kwam. “Zij kwamen bij ons inwonen, samen met de heer Bloch [sic], een jood die bij hen was ondergedoken.” Het echtpaar Schermer woonde op de Westzijde 110. Twee deuren verder, op nummer 114, zaten op dat moment ook joodse onderduikers, de familie Snoek.

Razzia
In zijn brief wijdde Dirk Schermer enkele regels aan zijn gast. “Het gezin van mijn zuster kon weer naar Beverwijk terug, de heer Bloch wilde echter liever bij ons blijven, omdat zijn vrouw in Beverwijk was gearresteerd en later vermoord is geworden. Zijn dochtertje was bij mijn ouders in Uitgeest ondergedoken. Toen ik gewaarschuwd werd dat er een razzia op til was (alle politieagenten moesten op het bureau blijven), maakten we de schuilplaats voor Bloch in orde. Ik ben die dag een paar maal de stad ingegaan om te zien of er iets aan de hand was. Dit was voor mij mogelijk, omdat ik door de illegaliteit in het bezit was gesteld van een ‘Ausweis’ waarin stond dat ik inkoper was van de gaarkeuken.”

Stiekem
Toen ik een keer weg was, is de heer Bloch stiekem op een oude fiets van mij weggegaan. Zoals later bleek naar Akersloot, omdat daar mijn ouders met zijn dochter daarheen waren geëvacueerd. Hij kon daar niet blijven en is weer naar Beverwijk gegaan, naar kennissen van mijn zuster. Later vertelde hij dat hij dit had gedaan, omdat bij mij thuis te veel dingen gebeurden waarbij we allen gevaar liepen.”

Tweede huwelijk
Nathan Blog en zijn twee dochters kwamen heelhuids door de oorlog. Per 16-7-1945 stond hij ingeschreven op de Strick van Linschotenstraat 39, het adres van het echtpaar Kemp. Op 24-4-1946 ging hij terug naar Amsterdam, naar de Pythagorusstraat 3 hs. Per 21-7-1951 woonde hij in de Van der Kunstraat 10 II. Hij werkte na de oorlog als magazijnbediende. Op 9-9-1954 trouwde hij in Amsterdam met Adriana Holierook (Rotterdam, 10-2-1918). Vanaf eind 1979 stond Nathan Blog geregistreerd op het Amersfoortse adres Laan 1914 23. Daar bevond zich een joodse instelling voor geestelijke gezondheidszorg, het Sinaï Centrum. Zijn echtgenote bleef in Amsterdam wonen. Nathan Blog overleed in Amersfoort op 22-10-1982.

1Brief Dirk Schermer (december 1975); Stadsarchief Amsterdam; Joodsmonument.nl; Joodsamsterdam.nl; Oorlogsslachtoffersijmond.nl