Groen (Louis)
Laatste wijziging: 26 april 2016
Echtpaar Louis Groen (Amsterdam, 23-8-1905)1
Louis was getrouwd met Klaasje Elisabeth Groen-Podevin (Koog aan de Zaan, 14-3-1911). Hij werd omschreven als ‘Ausland-korrespondent’. Zowel hij als Klaasje werkten bij de Zaandamse essencefabriek van Polak & Schwarz*.2 Ze vormden wat wel een ‘Polak & Schwarz-huwelijk’ werd genoemd, in de voor die tijd meest gunstige variant: joodse Amsterdammer met niet-joodse Zaankanter3 (vergelijk Fransman-Gruys* in Koog aan de Zaan). Klaasje Groen werd op de burgemeesterslijst aangeduid als ‘ARIERIN’. In hun adresvak werd ‘M.E.’ geschreven, ‘Misch Ehe’.
Oorlog
Op 30 mei 1940 zegde de directie veertig kantoormensen ontslag aan, omdat de eigen bank sinds de Duitse bezetting geen krediet meer wilde geven. Daarbij waren ook ‘Groen en Zeldenrust’, noteerde personeelschef Andries Bouman in zijn dagboek. Een week later was de grootste dreiging voorbij. De directie had een nieuwe bank gevonden.
Jodenevacuatie?
Het gemengd gehuwde echtpaar Groen hoefde op 22 april 1942 niet de woning aan de Jacob Honigstraat 20 te verlaten. Op 29 april ging de verordening in die joden verplichtte een gele ster te dragen. In principe moest het echtpaar in juli 1942 alsnog naar Amsterdam, maar in Koog aan de Zaan werd er door twee gemengd gehuwden geen gehoor aan gegeven, Rebecca Beekman* en Meijer Kokernoot*. Er waren allerlei beperkingen en bedreigingen voor gemengde huishoudens.
Werk?
Vanaf 2 juni 1942 moesten joden een reisvergunning hebben. Personeelschef Bouman schreef dat medewerkers uit ‘Amsterdam en Koog’ thuis bleven, minimaal voor een week. Dat zal ook voor Louis Groen hebben gegolden, niet voor zijn vrouw. Hoeveel joden uiteindelijk bij het voor de Duitsers belangrijke bedrijf bleven werken is niet duidelijk. Op Bevrijdingsdag fietste Andries Bouman naar Koog-Zaandijk om de joodse personeelsleden Groen, Fransman en Zeldenrust te feliciteren. “Wat een blijdschap en een herademing.”
Voetnoten
1 Burgemeesterslijst plaats 15-16; Politielijst nummer 6; Oorlogsdagboek Andries Bouman
2 Mededeling van Adriaan Bosboom en Wim Blank (november 1998)
3 Mededeling van Corrie Lammes (februari 2003)