IJzerkoper (Samuel)

Gezin Samuel IJzerkoper (Amsterdam, 16-10-1881 – Auschwitz, 5-2-1943)¹ en Dina IJzerkoper-Walvis (Amsterdam, 26-6-1881 – Auschwitz, 5-2-1943)

Samuel en Dina trouwden op 28 juni 1906 in hun geboortestad. Daar werd ook dochter Sara geboren (17-1-1907). Op 15 september 1927 verhuisde het echtpaar naar Zaandam. Ze kregen er een woning aan het Dampad 39b, in het hartje van het oude Zaandam. Het beroep van Samuel was mogelijk handelaar in tweedehands spullen.

Dochter

Sara trouwde op 21 november 1928 met de diamantbewerker Maurits Blits (Amsterdam, 30-4-1904). Het jonge stel woonde tot mei 1929 in bij Samuel en Dina. Op 13 februari 1929 werd Henri Maurits geboren en in Amsterdam aangemeld bij de burgerlijke stand. Het gezin vond een huis aan de Cornelis Springerstraat 32a. Op 17 september 1938 kwam er een tweede kind ter wereld, Ina Nanny. De grootouders moesten in januari 1942 ook naar Amsterdam.

Gehaald

Het is niet waarschijnlijk dat het echtpaar in Amsterdam stempels van de Joodsche Raad wist te bemachtigen of een plaats op een beschermende lijst kon kopen. De deportatie viel kort na het eerste half jaar waarin bijna 39.000 Nederlandse en naar Nederland gevluchte joden naar Auschwitz waren gestuurd. Ook in januari en februari 1943 gingen de transporten naar Auschwitz door. Het echtpaar IJzerkoper-Walvis zal ’s avonds uit hun geïmproviseerde woning zijn ‘gehaald’ door teams van Nederlandse politieagenten, naar de Hollandsche Schouwburg zijn gebracht, dezelfde nacht of een van de nachten daarna met een stadstram naar het Centraal Station zijn vervoerd en daar in een trein van de Nederlandse Spoorwegen, door Nederlands spoorwegpersoneel gereden, naar Westerbork zijn getransporteerd.²

Auschwitz

Het echtpaar zat waarschijnlijk in de eerste regelmatige dinsdagtrein van Westerbork, die op 2 februari 1943 naar Auschwitz vertrok. Samuel (61) en Dina (61) werden onmiddellijk na aankomst op 5 februari voor de gaskamer geselecteerd en vermoord.

Verwanten

Sara Blits-IJzerkoper, haar man Maurits en haar zoon Henri Maurits werden vier maanden later, op 16 juli 1943, in Sobibor vermoord. De 4-jarige Ina werd apart van hen op 17 september 1943 in Auschwitz vergast. Op het digitaal Joods Monument staan hun foto’s, gemaakt voor de diamantwerkersbond.