Lopes Cardozo (Marinus)

Marinus Lopes Cardozo (Antwerpen, 23-6-1903 – Zaandam, 31-1-1946)¹

Marinus was de enige zoon van een ongehuwde joodse moeder, Sarah Lopes Cardozo (20-1-1874 – 1963). Moeder en zoon woonden achtereenvolgens in Antwerpen, Londen en Amsterdam. In die laatste gemeente werkte hij als magazijnbediende bij de Bijenkorf. Daar leerde hij zijn latere vrouw kennen, pensionhoudster Catharina Gerarda van Ee (Amsterdam, 19-11-1903 – 5-3-1982). Het zou twaalf jaar duren voor de twee in het huwelijk traden; de schoonouders van moederskant waren niet erg enthousiast over een halfjoodse zoon van een ongetrouwde moeder.

Zaandam

Eind juli 1937, meteen na hun huwelijk, kwam het jonge echtpaar via verre familie in Zaandam wonen. Ze kregen een woning in achtereenvolgens de Menschikoffstraat 73 en, een half jaar later, op de Zuiddijk 22a. Daar werd op 27-4-1938 een zoon geboren, Nicolaas Marinus. Als ‘halfjood’ beleefde zijn vader spannende oorlogsjaren. Hij kwam zelf heelhuids door de oorlog. Zijn moeder, die in de Amsterdamse Pijp woonde, werd in 1942 opgepakt. Via de Hollandsche Schouwburg en Westerbork belandde ze uiteindelijk in Theresiënstadt. Daar maakte ze de bevrijding mee.

Na 1945

Na terugkomst uit Theresiënstadt trok Sarah Lopes Cardozo in bij haar zoon en schoondochter. Als gevolg van maagklachten, waarschijnlijk een gevolg van het slechte oorlogsvoedsel en spanningen, belandde Marinus in 1946 in het Gemeenteziekenhuis aan de Frans Halsstraat. Daar overleed hij op 31 januari van dat jaar. Zijn weduwe hertrouwde korte tijd later met Maarten Nel, met wie ze een dochter zou krijgen.