Morpurgo [Morporgo] (Mozes/Max)

Mozes (‘Max’) Morpurgo (Amsterdam, 29-5-1920 – Mauthausen, 4-11-1941)¹

Max was kantoorbediende export bij Polak & Schwarz*. Hij was de oudste van de twee kinderen van Joseph Morporgo en Susanna van de Kar. Hijman was hun jongste zoon (14-9-1922). Joseph was ‘winkelbediende’. Het gezin woonde sinds 1932 op de Niersstraat 27 II in Amsterdam. Max kwam in augustus 1937 in dienst bij Polak & Schwarz. In 1940 werkte hij op de afdeling Holland.

Oorlog

Joden moesten op 15 april 1941 hun radio inleveren. Cor Flipse herinnert zich een radio van Max in bewaring te hebben gekregen. Twee maanden later kwamen Max en zijn broer Hijman terecht in de arrestaties van 11 juni 1941. Driehonderd jonge joden werden toen opgepakt als vergelding voor een bomaanslag in Amsterdam. Presser² vertelt over deze ’tweede grote Joodse klopjacht’ dat leerlingen van het ‘werkdorp Wieringermeer’, waar al sinds 1933 pioniers voor Palestina werden opgeleid, in Amsterdam gegijzeld werden. Ook jongens uit de families waar zij toen logeerden, werden vastgezet. Volgens Corrie Lammes werd Max op de bewuste dag door zijn vriendin van achter het raam gewaarschuwd. Maar hij wilde naar binnen.

Mauthausen

De hele groep werd naar de steengroeven van Mauthausen gestuurd. Niemand overleefde. Mozes kwam op 4 november 1941 om het leven. Zijn jongere broer Hijman drie weken eerder, op 13 oktober. Een naamgenoot, Mordechai Morpurgo, op 16 oktober. Max was het eerste Holocaust-slachtoffer bij Polak & Schwarz. Max’ collega Daan Preso* [151-18] woonde met zijn vrouw ook op de Niersstraat 27, vermoedelijk na de arrestatie.

Verwanten

De ouders Morporgo overleefden de Sjoa evenmin. Susanna van de Kar stierf op 26 oktober 1944 in Auschwitz. Joseph bezweek voor 15 maart 1945 in een werkkamp in Midden-Europa.