Spiegel (Walter)

Echtpaar Walter Spiegel (Düsseldorf, 11-5-1893 – Auschwitz, 6 of 7-7-1944)¹ en Augusta Spiegel-Brandis (Warschau, 15-8-1893 – Auschwitz, 6 of 7-7-1944)

Walter en Augusta trouwden op 2 november 1919 in Wiesbaden, waar ze woonden in de Dotzheimerstrasse 44. Het echtpaar kwam in augustus 1933 vanuit die stad naar Zaandam. In 1934 gingen ze naar Brazilië, in 1935 vestigden ze zich in Spanje en in 1936 keerden ze terug in Zaandam. Op de gezinskaart staat dat zij op 26 juni 1936 uit Brazilië aankwamen en gingen wonen op de Krugerstraat 1. Volgens dezelfde gezinskaart was Walter koopman. Welk bedrijf hij had is niet bekend. In november 1938 verhuisde het joodse echtpaar naar de Zuiddijk 37, niet ver van het gemeentehuis.

Brazilië

Oostzaan* was, meer dan Zaandam, een plek waarvandaan veel Duitse joden naar Zuid-Amerika doorreisden. Het muzikantenechtpaar Freud-Pelziger* ging eind 1936 naar Rio de Janeiro en kwam na enkele maanden weer terug.

Oorlog

Koopman Spiegel viel onder alle bepalingen van registratie, ‘arisering’ en in beslagname. Eind april 1941 leverde Walter Spiegel zijn radio in, een Nora. Hij moest daarbij een verklaring afleggen dat het toestel niet nog even was omgewisseld of geruild. Wie verklaarde geen radio te bezitten, liep de kans op controle. Politieman Osinga constateerde op 14 mei 1941 dat er na 36 huiszoekingen geen enkele fraude viel vast te stellen. Bij de jodenevacuatie van januari 1942 had het echtpaar zich waarschijnlijk goed voorbereid, want het huis was leeg.

Westerbork

Na het gedwongen vertrek werden Walter en Augusta op 3 februari 1942 ingeschreven in Westerbork. Ze behoorden tot de groep Duits-joodse vluchtelingen uit Zaandam die een relatief goede positie konden opbouwen in het Durchgangslager Westerbork. Met 31 andere vluchtelingen uit Zaandam en enkelen uit Oostzaan gingen zij vanaf januari 1944 op transport naar het als gunstig beschouwde Theresienstadt.

Auschwitz

Walter en Augusta Spiegel werden van daar begin juli 1944 doorgestuurd naar Auschwitz. Ze kwamen daar onmiddellijk na aankomst op 6 of 7 juli in de gaskamer om het leven. Walter was 51 jaar, Augusta 50 jaar oud.