Twist-Schuitevoerder, van (Jansje)

Gezin Jansje van Twist-Schuitevoerder (Amsterdam, 7-6-1919)¹

Pettenmaakster Jansje trouwde in augustus 1939 met de niet-joodse Cornelis Johannes van Twist (Willemstad, 4-11-1918). Het echtpaar Van Twist ging in Zaandam wonen, op Ankersmid 8. In 1942 woonde het gezin in een arbeiderswoning aan de Sophiastraat 23, een niet meer bestaande zijstraat van de Hoogendijk.

Jansje

Jansje was in 1928 met haar ouders Isaac* en Rachel Schuitevoerder* en haar vier zussen van Amsterdam naar Oostzaan verhuisd. De familie had er een woning op het Weerpad (nu Kerkstraat). Haar vader had aan huis een winkel in tweedehands spullen. De drie oudste dochters gingen tussen 1928 en 1932 het huis uit. De twee jongsten, Esther* en Jansje, bleven thuis. Esther trouwde in december 1938 met Isaak Poppelsdorf* en verhuisde in het najaar van 1940 naar Zaandam. Ten tijde van de ‘evacuatie’ woonde zij in dezelfde straat als Jansje, op nummer 13.

Jan Bindt

In De Jol, het blad van de Oudheidkamer Oostzaan dat in het voorjaar van 2019 verscheen, staat een vraaggesprek met Jan Bindt (1920-2006). Deze Oostzaner was goed bekend met de familie Schuitevoerder en vertelde over hen, in het ‘Oostzaans’: “Ik was een liefhebber van dansen, ongelofelijk, ongelofelijk! Ik ben begonnen hier met Jansie Schuitevoerder, die Schuitevoerders dat waren joden. Schuitevoerder had een dochter en twee zonen [in werkelijkheid hadden ze acht kinderen]. Ze woonden op de Kerkstraat en die dochter Jansie Schuitevoerder, die ventte met koppies en bakkies. D’r moeder dronk wel koffie bij ons. Ik was toen op dansles – en die Jansie kon toch dansen! Ik was een keer aan ’t dansen, en enkele grotere jongens, die zee-en: ’t Is een jood hoor.’ Nou, wat kon mij dat nou skele? ’t Was zo’n lief meissie en ze kon zo goed danse.”

Cornelis

Cornelis van Twist was het vierde kind van ‘scheepmaker’ Willem van Twist (Willemstad, 30-7-1884) en Jenneke Dubbelman (Willemstad, 23-7-1887). Ouders en kinderen waren Nederlands-Hervormd. De familie Van Twist was op 5 mei 1927 naar Zaandam gekomen en woonde op een schip. Dit lag aangemeerd bij het Blauwepad 54, een niet meer bestaand pad bij de Westzijde. In 1936 verhuisde men naar een ligplaats aan het Hollandschepad 60, bij de Verkadefabrieken. De oudste broer van Cornelis was schipper, de tweede cacaobewerker.

Vertrek

Volgens de aanvullingslijst met joodse inwoners bestond het gezin Van Twist-Schuitevoerder in 1942 uit drie personen. Het echtpaar had vermoedelijk een kind gekregen.

Vervolg

Het gezin was aan allerlei bepalingen voor gemengd gehuwden onderworpen, maar overleefde wel de oorlog. Dat gold niet voor de ouders van Jansje en voor haar zusters Sara en Esther.