Vries-Rudelsheim, de (Maria/Marieke)

Laatste wijziging: 6 mei 2016

Celine en Zadok de Vries (collectie A. Gundlach)

Maria (‘Marieke’) de Vries-Rudelsheim (Amsterdam, 27-8-1892 – Auschwitz, 30-9-1942)1

Na de dood van haar halfjoodse man Koenraad de Vries (1922) ging Marieke op kantoor werken bij de firma Vos, groothandel in elektra en rijwielen aan de Amsterdamse Oude Waal. Tien jaar later richtte ze met compagnon Simon Goudeket (Amsterdam, 9-4-1909) een eigen zaak op in elektrische apparaten, radio’s en rijwielen: radio Goudal. Ze woonde toen met haar twee kinderen, Celine en Zadok (‘Jacques’, 1-5-1921), in de Maasstraat 121.

Zaandam

Begonnen in Amsterdam op de Albert Cuypstraat, later Ferdinand Bolstraat/hoek Duchampsstraat, breidden zij uit naar Zaandam. De winkel was op de Gedempte Gracht 7, niet ver van de Damstraat. Daarna en tenslotte kwam er ook in Alkmaar een filiaal, aan de Zilverstraat 8. Haar dochter Céline van der Hoek-de Vries (1920) herinnert zich van Zaandam de markt op de Gedempte Gracht en het contact met Jacques Snoek*, stoffenwinkelier op de Westzijde. Dit laatste werd na de oorlog voortgezet.

Oorlog

In de avond van 18 juli 1940 werd de zaak, net als die van de joodse winkeliers Drilsma* en Snoek*, uitgezocht om er een biljetje ‘Nederlanders, koopt niet bij Joden’ (15 bij 10 cm) op te plakken.2 Toen in maart 1941 ‘arische’ bewindvoerders werden aangesteld wilde de Oostenrijkse Verwalter van de Amsterdamse winkel met Maria de Vries trouwen. Maria was een vrouw van 1.43 meter met een knap gezicht. Zij wilde niet en werd al in september 1942 met haar zoon opgepakt toen zij spullen bij niet-joodse mensen in huis wilde brengen.

Deportatie

De 51-jarige Maria de Vries werd op 30 september 1942 in Auschwitz vergast. Zadok werd op dezelfde dag en plaats om het leven gebracht. Simon Goudeket en zijn vrouw Daatje Davidson overleefden evenmin. Daatje werd op 13 november 1942 in Auschwitz vermoord, Daan op 30 april 1943 in Sobibor. Céline kon onderduiken, maar kwam later toch in Auschwitz terecht, dat zij overleefde.

Vervolg

Na de oorlog bleek alleen de Goudal-zaak in Alkmaar nog ‘over’. In Zaandam zat er een andere winkel in, vermoedelijk in kinderwagens.

1 Mededelingen Celine van der Hoek-de Vries, januari 2005

2 GAZ, SA Zaandam 175