Zilverberg-de Groot (Roosje)
Laatste wijziging: 6 mei 2016
Roosje Zilverberg-de Groot (Amsterdam, 22-1-1867 – Sobibor, 21-5-1943)1
De weduwe Zilverberg woonde op Lagendijk 23. Zij was de moeder van Bartha Brilleslijper-Zilverberg* en woonde bij het gezin van haar dochter. Jozef Brilleslijper* bracht op 20 februari 1941 zeven aanmeldingsformulieren naar het gemeentehuis, waaronder dat van zijn schoonmoeder Zilverberg-de Groot. Voor de zeven Bewijzen van Aanmelding betaalde hij de helft van de leges. Ook Roosje kreeg dus vermindering.
Jodenevacuatie
Samen met hem, haar dochter en haar vier kleinkinderen werd zij op 30 maart 1942 gedwongen Koog aan de Zaan en alles wat zij had te verlaten. Zij was als 75-jarige de oudste van de uit Koog verdrevenen. In principe had ze vanwege ouderdom uitstel kunnen vragen of huisvesting in de Joodsche Invalide kunnen verkrijgen, maar dat gebeurde niet. Roosje Zilverberg bleef ook in Amsterdam bij haar dochter en haar gezin. In 1943 woonde zij met hen in de Blasiusstraat 142 I. Zij ging echter twee weken voor hen vanuit Westerbork op transport. Op 21 mei 1943 werd Roosje Zilverberg-de Groot onmiddellijk na aankomst in Sobibor om het leven gebracht.
Zilverberg
Zilverberg was in joods Amsterdam een bekende naam. Onder de negentien jongens uit de Jodenhoek die op 11 februari 1941 werden gearresteerd waren twee broers Zilverberg. Beide arrestanten, de een met een soort loden pijpje, de ander met een ijzeren staaf in de hand en kabeltouw om zijn nek, moesten samen met een medegevangene, die een kleine bijl vasthield, voor de fotograaf poseren.2 De foto moest Seyss-Inquart tot bewijs dienen voor de misdadigheid van de joden. De foto werd gemaakt kort na de dood van WA-man Hendrik Koot, die tijdens een van de gevechten tussen WA-bendes en knokploegen van joden en niet-joden zwaargewond raakte. De dag na de foto, 12 februari, werd de Jodenbuurt tijdelijk afgesloten en een Joodsche Raad geïnstalleerd. Op 22 en 23 februari 1941 werd de beruchte razzia op het Jonas Daniël Meijerplein gehouden, waarvan opnieuw Duitse foto’s werden gemaakt. Op 25 februari brak de Februaristaking uit.
Voetnoten
1 Aanmeldingslijsten maart 1941, nummer 17 (7 pers.) en najaar 1942, nummer 24; Burgemeesterslijst nummer 29 (Zilverberg); Politielijst vijfde adres (De Groot); Opgave geëvacueerden januari 1943; H8, G38; Gezinskaarten Amsterdam en Koog aan de Zaan; www.joodsmonument.nl
2 Voor de foto en de gebeurtenissen, zie Presser, o.c. I (tussen p. 64-65, 81-94). De naam Zilverberg komt voor in het bijschrift bij de foto in de vitrine van het Joods Historisch Museum